بسیاری از مردم خواب راحتی ندارند و گرفتار اختلالات خواب هستند. آپنه خواب، بی‌خوابی، خروپف، سندرم پاهای بی‌قرار در خواب، راه رفتن هنگام خواب، صحبت کردن در خواب، کابوس‌ها و وحشت‌های شبانه از جمله مشکلاتی هستند که بسیاری از مردم با آن مواجه هستند

اختلالات ناشی از خواب انواع مختلفی دارد که خروپف از جمله شایعترین آنهاست. خرخر شایع‌ترین دردسر مرتبط با خواب محسوب می‌شود این مشکل نه تنها اطرافیان بیمار را آزرده می‌کند بلکه گاه باعث خجالت زدگی خود فرد می‌شود

اگر بافت نرم پشت گلو بیش از حد رها باشد، مسیر حلق را می‌بندد و هنگامی که هوای خروجی سعی می‌کند این مانع را کنار بزند، بافت می‌لرزد و صدایی را که ما می‌شنویم (خرخر) تولید می‌کند

 

افرادی که گردن‌های کوتاه و پهن دارند بیشتر از بقیه خرخر می‌کنند، چون تجمع چربی در اطراف گردن راه هوایی فوقانی تنفس را تنگ می‌کند. سایر علل خرخر کردن ممکن است ناشی از سستی عضلات زبان یاحلق، بزرگی بافت حلق و انسداد مجاری بینی باشد

بیماری‌های مرتبط با خواب 

مشکلات مرتبط با خواب از حیطه وسیعی برخوردار است به گونه‌ای که تا کنون حدود ‪ ۱۶۸‬بیماری مرتبط با خواب شناخته شده است . بدخوابی، بیخوابی و دیگر اختلالات مرتبط با خواب باعث پایین آمدن کیفیت خواب و بیماری‌های مرتبط با خواب می‌شوند به گونه‌ای که تاکنون حدود ‪۱۶۸‬ بیماری مرتبط با خواب شناخته ده است

چنانچه فرد خواب عمیق شبانه را تجربه نکند در طول روز دچار خواب آلودگی و خستگی می‌شود که این امر منجر به بروز مشکلاتی در محیطهای کاری افراد و یا منجر به بروز تصادفات خواهد شد

 آپنه خواب 

نام آپنه از لغت یونانی "‪ "apnea‬گرفته شده است که به معنی "نیاز به تنفس" است. در این حالت تنفس بیمار هنگام خواب برای مدت ‪ ۱۰‬تا ‪ ۲۵‬ثانیه قطع ی‌شود ولی بیمارانی هستند که تا ‪ ۹۰‬ثانیه هم دچار وقفه تنفسی می‌شوند. توقف تنفس باعث افزایش فشار خون، کاهش اکسیژن خون و در نتیجه کاهش اکسیژن رسانی به مغز می‌شود

در افرادی که به دلایل مختلف تنگی راه هوایی فوقانی وجود دارد شل شدن عضلات حین خواب سبب انسداد مسیر خروج هوا می‌شود که در چنین حالتی وقفه تنفسی یا آپنه رخ می‌دهد. در چنین حالتی کاهش اکسیژن سبب تحریک مغز می‌شود در نتیجه بیداری مختصر رخ می‌دهد که به دنبال آن، شلی عضلات راه هوایی برطرف شده و تنفس بیمار برمی‌گردد. 

 

وقفه تنفسی حین خواب ممکن است بارها و بارها اتفاق بیفتد و حتی دیده شده که بعضی از این بیماران تا صبح حدود ‪ خشک،بدنی عرق آلود و سردرد از خواب  700 بار بیدار بیدار می‌شوند. این بیدار شدن‌ها به معنی بیدار شدن و نشستن نیست بلکه بیدار شدن‌های خفیفی است که مانع تجربه خواب عمیق در بیمار می‌شود. همین بیدار شدن‌های خفیف متوالی نمی‌گذارد بیمار به خواب عمیقی فرو رود و برای همین، این افراد روز بعد را با خستگی و خواب آلودگی شدید سپری می‌کنند. آپنه بیماری بسیار خطرناکی است، زیرا باعث افزایش فشار خون و حملات قلبی می‌شود و جان بیمار را تهدید می‌کند از این رو درمان آن الزامی است

بی‌خوابی 

حدود یک سوم مردم از بی‌خوابی رنج می‌برند. اینان افرادی هستند که خواب ممتد و کافی ندارند. معمولا این افراد به آسانی به خواب نمی‌روند، نیمه شب از خواب می‌پرند و یا اینکه صبح خیلی زود، بدون احساس طراوت و شادابی از خواب بیدار می‌شوند

 

فشار عصبی، از دست دادن نزدیکان، شرکت در امتحان، مشکلات کاری، جراحت، عمل جراحی و غیره می‌توانند الگوی خواب را بر هم بریزند که در این گونه موارد، معمولا پس از عادی شدن شرایط، وضعیت خواب هم طبیعی می‌شود

مسافرت‌های هوایی طولانی هم بی‌خوابی را تشدید می‌کند معمولا سفر به شرق بسیار مشکلتر از سفر به غرب است که تاخیر زمانی دارند اما انسانها اغلب بعد از یک یا دو روز به ساعت جدید عادت می‌کنند

عوامل محیطی هم می‌تواند مسبب بی‌خوابی شود نور زیاد در اتاق خواب، مصرف قهوه، چای یا سایر مواد محرک از مواردی است که باعث بیدار ماندن می‌شود

 

پرخوابی 

 

‪ نوعی (Narcolepsy) ‬بیماری مزمن خواب با علت ناشناخته است. از ویژگی این بیماری خواب آلودگی شدید و بیش از حد روزانه بعد از خواب شبانه کافی است و این افراد معمولا در زمانها و مکان‌های نامناسب به خواب می‌روند. حملات خواب روزانه یا بدون آگاهی قبلی اتفاق می‌افتد که گاهی مقاومت در برابر این حملات خواب بی‌فایده است و ممکن است این حملات مکررا در طول روز رخ دهد. در این دسته از افراد مشکلات دیگری از جمله حملات ناگهانی شلی و ضعف عضلات که بصورت زمین خوردن بیمار یا عدم توانایی واضح صحبت کردن ممکن است اتفاق بیفتد

 

شایعترین علامت نارکولپسی خواب آلودگی بیش از حد روزانه و حملات چرت زدن است. تشخیص این بیماری با گرفتن تاریخچه و انجام پلی سومنوگرام میسر است که در آن تغییرات خاص نوار مغز در حین خواب که موید تغییرات ریتم خواب است مشخص می‌شود. درمان قطعی این بیماری میسر نیست اما بعد از تشخیص صحیح، پزشک می‌تواند با برنامه درمانی که برای بیمار ترتیب می‌دهد علایم و مشکلات خواب و بیداری وی را تا حد قابل قبولی کاهش دهد

یا سندروم پاهای بی‌قرار (RLS)

بیماری پای بی‌قرار نوعی اختلال خواب است که در آن فرد مبتلا دچار احساس ناخوشایندی در پاها می‌شود و آن را بصورت احساس گزگز، مورمور، سوزش، درد و کشش توصیف می‌کند. این احساس ناخوشایند معمولا در نرمه ساق پا اتفاق می‌افتد ولی می‌تواند در هر جای اندام تحتانی از مچ پا گرفته تا ران احساس شود این احساس معمولا وقتی رخ می‌دهد که بیمار دراز می‌کشد فردی که دچار این حالت می‌شود به ناچار پای خود را حرکت می‌دهد. این افراد باید پاهای خود را بمالند یا بالا ببرند تا احساس بهتری داشته باشند. به احتمال زیاد، ‪ RLS‬یک بیماری ارثی است، چون در نزدیکان درجه اول افراد بیمار پنج برابر بیشتر از سایرین مشاهده می‌شود. تغییرات هورمونی دوران بارداری هم علائم بیماری را تشدید می‌کنند. از دیگر علل ‪ RLS‬می‌توان به فقر آهن یا آسیب عصبی در پاها اشاره کرد