خطا در هر مرحله از رمز گردانی، اندوزش و بازیابی میتواند منجر به فراموشی و یا كژتابی و تحریف حافظه گردد

 

یک-  علت فراموشی در حافظه حسی: بی توجهی و بی دقتی

 

دو-  علت فراموشی در حافظه كوتاه مدت: گنجایش محدود آن-جایگزین شدن اطلاعات -عدم مرور ذهنی-محو اثر به خاطر گذر زمان

 

سه- دلایل فراموشی در حافظه بلند مدت: 

 

الف- محو و زوال:به از دست رفتن حافظه به مرور زمان اطلاق میگردد.علت صرفا گذر زمان است

 

ب- تداخل: از دست رفتن حافظه به علت حضور و تداخل خاطرات دیگر -به علت رقابت اطلاعات با یكدیگر

 

بازداری پیش گستر:خاطرات  گذشته موجب از دست رفتن خاطرات جدید  میشوند. یادگیریهای قبلی مانع یادآوری مطالب جدید میشود.

 

بازداری پس گستر خاطرات جدید موجب از دست رفتن خاطرات گذشته میشوند. یادگیریهای جدید مانع یادآوری مطالب گذشته میشود.

 

ج- حواس پرتی: به اشكال در ایجاد حافظه موثق و قابل اطمینان در همان وهله نخست، یعنی در مرحله رمز گردانی اطلاعات، اطلاق میگردد. هنگامی كه ما به اندازه كافی توجه و دقت مبذول مواد (مطالب) نمیكنیم رمزگردانی ما ناكارآمد خواهد بود. در این حالت حافظه محو نگردیده بلكه اطلاعات اصلا در حافظه بلند مدت رمزگردانی نشده اند.

 

د- بازداری و یا سد شدن : در این حالت خاطرات دست نخورده وجود دارند، اما دسترسی به آنها ممكن نیست. شاید سرنخ های كافی برای سوق دادن ما بسوی اطلاعات مربوطه در اختیار نباشد و یا دیگر آیتمها (مواد) را یادآوری میكنیم كه با یادآوری خاطره دلخواه تداخل می یابد. این همان اصطلاح "نوك زبانم هست" میباشد كه تنها بخشی از حافظه بازیابی میشود و نه تمام آن.

 

ه- نسبت و یا اسناد نادرست: در این حالت اطلاعات بدرستی یادآوری میشوند اما به بافتار (زمان، مكان و شخص) غلط منسوب میگردند. مثلا: خواهر شما ماجرای جالبی را برای شما تعریف میكند پس از چند روز شما در حضور همكار خود بخشی از آن را بازگو میكنید به تصور اینكه همكارتان آن ماجرا را برای شما تعریف كرده بوده است.

 

و- تلقین پذیری : تلقینات ذهنی میتواند در یادآوری خاطرات تاثیر گذار باشد. نحوه توصیف یك تصادف میتواند در شهادت شاهدان عینی آن تصادف تاثیر مستقیم بگذارد. وقتی یك تصادف "مرگبار" توصیف میگردد شاهدان هنگام یادآوری، صحنه تصادف را اغراق آمیزتر از آنچه كه بوده بازگو میكنند.

 

ز- حافظه گزینشی: در این حالت افراد صرفا جنبه های خوب و یا بد رویدادهای گذشته را به خاطر می آورند. مثلا افراد بد بین و یا افسرده تنها رویدادهای منفی گذشته را بخاطر می آورند. باورها، نگرشها و تعصبات در یادآوری خاطرات تاثیر گذار است.

 

ح- سركوب و واپس زنی: به سركوب خاطرات ناخوشایند اطلاق میگردد. فرد سعی میكند این خاطرات را در ضمیر ناخودآگاه خود نگه دارد.

 

ط- ضایعات مغزی، آلزایمر، شوكهای عصبی، افسردگی و اضطراب نیز میتوانند منجر به فراموشی شوند